บุญ

บุญ

บุญ คือสิ่งที่เกิดขึ้นในจิตใจแล้วทำให้จิตใจใสสะอาด ปราศจากความเศร้าหมองขุ่นมัว ก้าวขึ้นสู่ภูมิที่ดี เกิดขึ้นจากการที่ใจสงบทำให้เลือก คิดเฉพาะสิ่งที่ดี ที่ถูก ที่ควร ที่เป็นประโยชน์ แล้วพูดดี ทำดี ตามที่คิดนั้น

คนทั่วไปแม้จะมองไม่เห็น "บุญ" แต่ก็สามารถรู้อาการของบุญ หรือผลของบุญได้ คือเมื่อเกิดขึ้นแล้วทำให้จิตใจชุ่มชื่นเป็นสุข

ในอรรถกถากล่าวถึงเผื่อแผ่บุญไว้ว่าสามารถเผื่อแผ่เพิ่มให้แก่ผู้อื่นได้โดยไม่มีประมาณ เปรียบได้กับการจุดเทียนส่งต่อไปเรื่อย ๆ คือผู้จุดก็มีความสว่างอยู่ตามเดิม และความสว่างยังเพิ่มไปอีกกว้างขวางได้

การทำบุญควรทำด้วยทรัพย์ของตนเอง ถ้าขอหรือยืมใครมาทำบุญ บุญจะตกกับเจ้าของทรัพย์นั้นมากกว่า ถ้าไม่มีเงินเราสามารถทำบุญได้ด้วยการออกแรงกายและแรงใจช่วยเหลือผู้ที่เดือดร้อน ย่อมได้บุญมากเช่นกัน

 วิธีการทำบุญ ในพระพุทธศาสนาเรียกว่า บุญกิริยาวัตถุ ในพระไตรปิฎกระบุไว้  3 อย่าง ได้แก่

1.      ทานมัย คือการบริจาคทรัพย์สิ่งของแก่ผู้ที่ควรให้

2.      ศีล คือการสำรวมกาย วาจา ใจ ให้สงบเรียบร้อย ไม่สร้างความเดือดร้อนให้แก่ตนเองและผู้อื่น

3.      ภาวนา คือการสวดมนต์ ทำสมาธิ อ่านหนังสือธรรมะ ฯลฯ

คัมภีร์สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิกาย ขยายความเพิ่มอีก 7 ประการ ได้แก่

1.      อปจายะนะ คือมีความเคารพอ่อนน้อมต่อผู้มีคุณธรรม

2.      เวยยาวัจจะ คือการขวนขวายช่วยเหลือในกิจที่ชอบ

3.      ปัตติทานะ คือการอุทิศส่วนบุญต่อผู้อื่น

4.      ปัตตานุโมทะนา คือการอนุโมทนาบุญที่ผู้อื่นทำ

5.      ธัมมัสสะวะนะ คือการฟังธรรม

6.      ธัมมะเทสะนา คือการแสดงธรรม

7.      ทิฏฐุชุกัมม์ คือการปรับปรุงความคิดเห็นของตนให้ถูกต้อง
        จึงรวมเป็น บุญกิริยาวัตถุ 10